شیوع "کوتاه قدی همراه با اضافه وزن" و ارتباط آن با ویژگی های اجتماعی- جمعیتی والدین در کودکان دبستانی شهر خوی

سابقه و هدف: پدیده گذر تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه باعث شده است که کوتاه قدی و اضافه وزن به طور همزمان در این کشورها وجود داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع کوتاه قدی همزمان با اضافه وزن و ارتباط آن با مشخصات اجتماعی- جمعیتی والدین در کودکان دبستانی شهر خوی انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی و تحلیلی در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول 4400 دانش آموز در محدوده سنی 6 تا 12 سال به روش نمونه گیریِ تصادفیِ طبقه بندی شده انتخاب شدند. در مرحله دوم، به طور تصادفی تعداد 54 دانش آموز که بر اساس استاندارد cdc 2000 به طور همزمان دچار اضافه وزن ( bmi ≥ صدک 85) و کوتاه قدی (صدک قدی ≤ 15) بودند، به عنوان گروه مورد 115 دانش آموز که دچار اضافه وزن و کوتاه قدی نبودند، به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. دانش آموزان گروه مورد و شاهد از لحاظ سن، جنس و دبستان با هم تطبیق داده شدند. وضعیت اجتماعی– جمعیتی خانواده طی مصاحبه با مادران دانش آموزان تعیین شد. یافته ها : بررسی وضعیت تن سنجی نمونه ها نشان داد که 4/15% دارای اضافه وزن، 5/19% کوتاه قد و 2/1% به طور همزمان دچار کوتاه قدی و اضافه وزن بودند. گروه های مورد و شاهد از نظر سن، قد، تحصیلات و شغل والدین، bmi پدر و سابقه خانوادگی دیابت تفاوت معنی داری با هم نداشتند. در مدل رگرسیون لجستیک، بعد از تعدیل اثر سایر متغیرها سابقه کوتاه قدی در خانواده در مقایسه با نداشتن سابقه کوتاه قدی (05/0> p2/2 = or)، bmi مادر بزرگ تر یا مساوی 30 در مقایسه با bmi کوچک تر از 30 (01/0> p8/2 = or) و داشتن منزل استیجاری/سازمانی در مقایسه با صاحب خانه بودن (05/0 > p3/2 = or) با وضعیت کوتاه قدی- اضافه وزن ارتباط مثبت داشتند. نتیجه گیری: کوتاه قدی در دانش آموزان دبستانی شهر خوی شایع تر از اضافه وزن بود و با عوامل ‍ژنتیکی، محیطی و اقتصادی مرتبط است. انجام مطالعات آینده نگر برای تأیید این ارتباطات و یافتن رابطه علت و معلولی مورد نیاز است.